सोशल मीडियाच्या आहारी जाणं हे आजकाल मोठं प्रचंड प्रश्न बनत चाललं आहे. सोशल मीडिया ( Social Media )चा वापर करणं वाईट असं नाही पण त्याचं व्यसन लागणं मात्र त्रासदायक ठरू शकतं. जगाशी जोडून राहण्यासाठी, मित्रांशी आणि नातेवाईकांशी संपर्क साधण्यासाठी सोशल मीडिया एक उत्तम माध्यम आहे. पण याचा अतिरेक वापर केला की आपलं वास्तव जीवन दुर्लक्षित होऊ शकतं.
सोशल मीडियाच्या व्यसनाची (Social Media Addiction) काही लक्षणं
वेळेची बांध न राखणं – आपण फेसबुकवर स्क्रॉल करत बसलो आहात आणि अचानक दोन तास उरले आहेत असं लक्षात येतं? हे सोशल मीडियाच्या आहारी गेल्याचं मोठं लक्षण आहे. सोशल मीडिया अशा पद्धतीने डिझाईन केलेलं असतं की आपण जास्तीत जास्त वेळ त्यावर घालवू. त्यामुळे वेळेचं भान राखणं कठीण होऊन जातं.
वास्तविक जीवनाशी अस्वस्थ संबंध – आपल्या मित्रांच्या पार्टीत असताना देखील फोनमध्ये व्यस्त राहणं, एखाद्या कार्यक्रमादरम्यान सतत सोशल अपडेट्स चेक करणं हे सगळे लक्षणं आहेत की आपण सोशल मीडियाच्या जगातच रमलो आहात. यामुळे प्रत्यक्षात लोकांशी भेटणं, संवाद साधणं कमी होत जातं आणि एकाकीपणाची भावना बळावू लागते.
आत्मसन्मान कमी होणं – सोशल मीडियावर आपल्याला फक्त परिपूर्ण आयुष्य जगणाऱ्या लोकांचेच फोटो आणि व्हिडीओ पाहायला मिळतात. त्यामुळे आपलं आयुष्य त्यांच्या आयुष्यापेक्षा कमी आहे असं वाटू लागतं. यामुळे आत्मसन्मान कमी होऊन जातो आणि डिप्रेशन येण्याची शक्यता वाढते.
सोशल मीडिया (Social Media)च्या अतिवापराचे काही दुष्परिणाम खालीलप्रमाणे आहेत
मानसिक आरोग्यावर परिणाम : सोशल मीडियावर सतत इतरांची परफेक्ट लाइफ बघत राहिल्याने आपल्या आयुष्याची तुलना केली जाते आणि मनात कमीपणाची भावना येऊ शकते. यामुळे चिंता तणाव आणि डिप्रेशन येण्याची शक्यता असते
नात्यांवर परिणाम : प्रत्यक्षात भेटण्यापेक्षा सोशल मीडियावर चॅट करण्यावर अधिक भर दिल्याने आपल्या जवळच्या लोकांशी असलेले संबंध कमकुवत होतात
वेळेचे नियोजन बिघडणे : सोशल मीडियाच्या आहारी गेल्याने आपल्या दैनिक कार्यावर आणि अभ्यासावर परिणाम होतो वेळ वाया घालविल्यामुळे आपण इतर महत्वाच्या गोष्टींकडे दुर्लक्ष करतो.
झोपेवर परिणाम : रात्री झोपेच्या आधी मोबाईल वर सोशल मीडिया चेक करणे झोपेच्या गुणवत्तेवर परिणाम करते . तसेच रात्री उशीर झोपणे आणि सकाळी उठणे यांच्यात असंतुलन निर्माण होते
शारीरिक आरोग्यावर परिणाम : मोबाईलवर किंवा कॉम्प्युटरवर तासन्तास बसून सोशल मीडिया वापरण्यामुळे डोळ्यांवर ताण येऊ शकते . तसेच शारीरिक हालचाली कमी होऊ शकते ज्यामुळे आरोग्याच्या समस्या निर्माण होऊ शकतात
Leave a Reply